Trong thời gian qua Ban Tôn giáo đã phối hợp với các sở, ngành chức năng, các địa phương làm tốt công tác tôn giáo nói chung và công tác QLNN về tôn giáo nói riêng. Mối quan hệ giữa các tổ chức tôn giáo và chính quyền các cấp ngày càng cởi mở, thân thiện. Điểm nổi bật là xu hướng hợp tác, đối thoại giữa chính quyền các cấp với tổ chức tôn giáo trong giải quyết các vấn đề đặt đang từng bước trở thành xu hướng chính ở Nghệ An. Các giá trị đạo đức, nhân văn của các tổ chức tôn giáo ngày càng được các cấp chính quyền tạo điều kiện để phát huy, góp phần ổn định và phát triển kinh tế, xã hội. Cụ thể là:

1. Về hoạt động từ thiện nhân đạo: Cả hai tổ chức tôn giáo đều rất chủ động tham gia các hoạt động từ thiện, nhất là trong các trường hợp thiên tai, bão lụt; dịch Covid 19, các dịp lễ, tết…

- Phật tử nhiều chùa đã đóng góp tài trợ cho các hoàn cảnh khó khăn một cách thường xuyên, giúp đỡ các học sinh, sinh viên gia đình nghèo có điều kiện tham gia học tập theo nguyện vọng. Chỉ tính riêng đợt tết Nguyên Đán Giáp Thìn, Tăng Ni, Phật tử các chùa và các đạo tràng trong tỉnh đã ủng hộ trên 3,4 tỷ đồng. Các chùa: Chí Linh, Cổ Am, Đức Hậu, Yên Thái, Đại Tuệ, Phúc Mỹ…; duy trì chương trình: “Bát cháo từ tâm”, “Buổi cơm thiện nguyện” tại các bệnh viện trên địa bàn tỉnh. Theo thống kê chưa đầy đủ thời gian qua phật tử các chùa, đạo tràng đã tự nguyện đóng góp hơn 100 tỷ đồng giúp đỡ các địa phương bị thiên tai; trong đợt dịch Covd 19 diễn biến phức tạp, các cơ sở tôn giáo, chức sắc, chức việc, tín đồ các tôn giáo thực hiện nghiêm các quy định trong công tác phòng, chống dịch Covid-19; tự nguyện đóng góp nguồn lực công tác phòng, chống dịch, lực lượng tuyến đầu chống dịch, sử dụng cở sở tôn giáo thu dung, điều trị, cách ly tập trung người nhiễm và liên quan đến dịch bệnh Covid-19, tổng kinh phí ước đạt Công giáo 18 tỷ đồng, Phật giáo 20 tỷ đồng.

- Đối với Công giáo, điểm nổi bật là việc tham gia của các dòng tu trong hoạt động an sinh xã hội, từ thiện nhân đạo như: nuôi dưỡng, chăm sóc trẻ trước tuổi đến trường; mở các phòng khám, tủ thuốc; chăm sóc trẻ mồ côi, khuyết tật, chất độc da cam (hiện có 14 cơ sở giáo dục, 01 cơ sở y tế, 06 cơ sở bảo trợ xã hội đã được cấp phép hoạt động; ngoài ra có 71 cơ sở giáo dục, 02 phòng khám và 50 tủ thuốc của các dòng tu đã đi vào hoạt động nhưng chưa đủ điều kiện cấp

phép). Tòa giám mục Giáo phận Vinh đã phối hợp với các ngành, địa phương thực hiện Quy chế phối hợp vận động, hỗ trợ cải thiện nhà ở và sinh kế cho hộ nghèo.

2. Các phong trào quần chúng tham gia bảo vệ an ninh tổ quốc, phòng chống tội phạm và các tệ nạn xã hội; phong trào thi đua yêu nước, xây dựng nông thôn mới được các tổ chức tôn giáo hưởng ứng tích cực và xem đây là nhiệm vụ quan trọng trong bảo vệ, giữ vững an ninh, trật tự ở địa phương.

- Các tổ chức tôn giáo thực hiện tốt phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, giữ gìn an ninh trật tự thôn, xóm, phát huy vai trò tổ liên gia tự quản, tổ tình thương; xây dựng mô hình, điển hình tiên tiến, mô hình giáo xứ bình yên, không có ma túy, không có tệ nạn xã hội; nhiều mô hình ở vùng giáo được xây dựng và nhân rộng, có sức lan tỏa như mô hình “giáo họ bình yên đoàn kết chung tay xây dựng nông thôn mới”, “tiếng kẻng an ninh”; “xứ đạo an lành – văn minh”…; một số giáo xứ, giáo họ phát huy vai trò tổ liên gia tự quản, tổ tình thương; các quý cha đã giành thời gian để giáo dục một số thanh niên có biểu hiện hư hỏng, vi phạm tệ nạn xã hội, đồng thời gặp mặt các gia đình có thanh niên chậm tiến để trao đổi, có biện pháp giúp đỡ nên trong các giáo xứ, giáo họ ít có tệ nạn xã hội và người vi phạm pháp luật, ý thức chấp hành pháp luật và nghĩa vụ công dân ngày càng tốt hơn; các giáo xứ, giáo họ đã làm tốt việc tuyên truyền cảm hóa giáo dục đối tượng vi phạm pháp luật và mắc các tệ nạn xã hội sửa chữa khuyết điểm hoà nhập với cộng đồng; hòa giải vụ việc mâu thuẫn trong nội bộ nhân dân, tình làng nghĩa xóm ngày càng thắt chặt, khối đại đoàn kết ngày càng được củng cố và phát huy.

- Các chức sắc, chức việc, nhà tu hành, tín đồ các tôn giáo tích cực tham gia các cuộc vận động, các phong trào thi đua yêu nước như: Cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”; “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”; ủng hộ “Qũy vì người nghèo”, phong trào sống "tốt đời, đẹp đạo", bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu... Bà con các tôn giáo tích cực hưởng ứng, tham gia các hoạt động vệ sinh môi trường, chăn nuôi, trồng trọt theo hướng thân thiện với môi trường, làm tốt công tác thu gom rác thải, phân loại đảm bảo vệ sinh, xây dựng mô hình tuyến đường tự quản về bảo đảm môi trường, xây dựng giáo xứ xanh, sạch, đẹp, chùa tiên tiến; chấp hành tốt các biện pháp bảo vệ môi trường và ứng phó biến đổi khí hậu.

- Bà con giáo dân ở nhiều địa phương đã hiến đất vườn, đất nông nghiệp, tài sản trên đất để làm đường giao thông nông thôn, chỉnh trang các tuyến đường, vệ sinh môi trường, trồng cây xanh. Sáu tháng đầu năm, bà con giáo dân trong tỉnh đã hiến 6.265m² đất; tháo dỡ 1.576m² tường bao, giải tỏa lề đường giao thông 7.331m², tham gia 11.560 ngày công, đóng góp trên 12,9 tỷ đồng, xây dựng 13,6km đường nhựa, 43,6km đường bê tông nông thôn, 3, km mương thoát nước. 

- Bà con giáo dân đã ứng dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất nhằm nâng cao năng suất, chất lượng và đem lại hiệu quả kinh tế cao, như: đẩy mạnh phong trào chăn nuôi đàn gia súc, gia cầm, gắn với xây dựng các mô hình kinh tế trạng trại; đa dạng hóa các hình thức kinh doanh, dịch vụ; quy mô sản xuất, kinh doanh của nhiều hộ gia đình giáo dân... góp phần thúc đẩy phong trào thi đua phát triển kinh tế, giảm nghèo bền vững, nâng cao thu nhập của bà con giáo dân.

3. Công tác khuyến học được các tổ chức tôn giáo quan tâm; nhiều chức sắc, chức việc các tôn giáo đã có nhiều hình thức khen thưởng, tặng quà cho các con em đạt nhiều thành tích trong học tập, kể cả học giáo lý và học văn hóa; quan tâm giúp đỡ học sinh nghèo, học sinh có hoàn cảnh khó khăn. Nhiều giáo xứ xây dựng được quỹ khuyến học để khuyến khích con em học tập như các giáo xứ trên địa bàn huyện Quỳnh Lưu, Đô Lương, Nam Đàn.

4. Các tổ chức tôn giáo tích cực hưởng ứng, thực hiện chủ trương của Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Tỉnh ủy, UBND tỉnh về việc treo cở Tổ quốc trong các dịp lễ, Tết, sự kiện trọng đại của địa phương và đất nước tại các cơ sở thờ tự cũng như nhà riêng các tín đồ tôn giáo. Theo thống kê 6 tháng đầu năm 2024, huyện Nghi Lộc, 100% các cơ sở Phật giáo treo cờ Tổ quốc trong chùa nhân dịp Tết Nguyên đán, 30/4-1/5; tiếp tục duy trì việc treo cờ Tổ quốc tại khu vực trước nhà thờ 08 giáo xứ và trước khu vực nhà thờ 15 giáo họ; hơn 2.800 nhà riêng các tín đồ Công giáo treo cờ Tổ quốc trong các dịp Tết Nguyên đán, 30/4-1/5; tiếp tục duy trì và củng cố mô hình đường cờ Tổ quốc kết hợp đường điện thắp sáng tại Giáo họ Xuân Sơn - xã Nghi Hưng; đang nhân rộng mô hình tại Giáo xứ Đồng Vông - Nghi Xá, Giáo họ Sơn Hoà - xã Nghi Thuận; Giáo họ Khoa Trường - xã Nghi Vạn, Giáo họ Đông Ngàn - xã Nghi Thiết. Huyện Quỳnh Lưu, xây dựng thêm được 2 tuyến đường cờ “Đại đoàn kết” kết hợp đèn điện cao áp chiếu sáng ban đêm dài 850m ở thôn Tân An (An Hòa) và thôn 12, 14 (xã Quỳnh Lâm), trồng thêm 2 tuyến đường hoa và cây xanh dài 550m. Huyện Nam Đàn, các giáo xứ, giáo họ đã trồng hơn 0,32 km tuyến đường hoa, làm mới 0,67 km đường điện chiếu sáng trên các tuyến đường, khu dân cư, làm thêm 0,27km đường cờ (40 cột)…